Nederlandse tandartsen gebruiken onnodig vaak de boor om een gaatje te vullen, vindt tandarts Jo Frencken. Zijn werkwijze is handmatig met enkele instrumenten gaatjes vullen. Zo'n behandeling is meestal pijnloos en er is geen verdoving nodig. Volgens Frencken moet zijn methode standaard als eerste toegepast worden.
Frencken zegt tegen NRC dat de keuze om een boor te gebruiken nog steeds de eerste keus is voor veel tandartsen. Zijn techniek met de naam ART-techniek (Atraumatic Restorative Treatment), bedacht hij dertig jaar geleden toen hij in Tanzania werkte. Daar was weinig zuiver water en elektriciteit, dus moest Frencken een alternatieve behandelwijze verzinnen.
Werkwijze van Frencken
Het werkt als volgt: het zachte weefsel uit het gaatje wordt er met een lepeltje uitgeschept. Vervolgens wordt het gat schoongemaakt, komt het vulmateriaal erin en wordt de vulling met een vinger aangedrukt. Met een handinstrument wordt de vulling afgewerkt en klaar is Kees.
'Meer onderzoek en nascholing'
Frencken roept op tot meer onderzoek naar een sterk vulmateriaal om ook grote gaatjes te vullen. 'Bij kleine gaatjes is de ART-methode geschikt, maar bij grotere gaatjes is het vulmateriaal niet sterk genoeg. Dat materiaal zou nog verder ontwikkeld kunnen worden.' Ook wil de tandarts dat via nascholing meer tandartsen de techniek leren.
Techniek wordt wereldwijd gebruikt
De techniek wordt in ontwikkelingslanden, maar ook in Westerse privépraktijken gebruikt. Vorig jaar kreeg Frencken in China voor zijn uitvinding de hoogste onderscheiding voor wetenschap en techniek uitgereikt.
'Voor kinderen is de methode erg handig'
Tegen RTL Nieuws zegt hoogleraar Cor van Loveren van ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam), dat hij positief is over Frencken zijn methode, maar dat hij het vooral voor kinderen handig vindt. 'De voordelen zijn dat een kind minder wordt belast, het minder gevoelig is en dat uit onderzoek blijkt dat het net zo goed functioneert als een vulling na gebruik van de boor.' Het is volgens hem nog onduidelijk wat het resultaat op de lange termijn voor een volwassen gebit is.
'Is een vulling wel zo wenselijk bij kinderen?'
Van Loveren: 'Elke tandarts maakt een eigen beslissing en heeft daar zijn eigen redenen voor. Ik kijk zelf heel preventief. Je kunt je afvragen of een vulling bij kinderen zo belangrijk is. Die moet mee tot de tand wisselt. Ik zeg: belast het kind zo min mogelijk en zorg dat het goed leert poetsen.'
Andere manieren om gaatjes bij kinderen te verhelpen
Een andere manier om een gaatje bij een kind te behandelen is de zogeheten Schotse Manier, waarbij een noodkroontje over het gaatje gezet wordt. Van Loveren: 'Ook worden goede resultaten gevonden van het schoonpoetsen van gaatjes waar je met de borstel goed bij kunt. Ook Jo Frencken past dit toe.'
Oplossing voor ouderen?
Ouderen met tandkundige problemen kunnen goed geholpen worden door de ART-techniek, denkt Frencken. Zij kunnen of durven namelijk niet altijd meer naar de tandarts. Op bezoek bij ouderen kan een tandarts geen boor meenemen en is dus genoodzaakt om andere methodes, zoals de ART-techniek, te hanteren.
Bron: RTL Nieuws/NRC
''Mondhygiënist mag zelfstandig boren en verdoven''
Het besluit van minister Bruins voor Medische Zorg om te experimenteren met mondhygiënisten die buiten de tandarts om gaan boren is 'buitengewoon onverstandig en schadelijk voor de zorg aan de patiënt', zegt voorzitter Wolter Brands van de branchevereniging van tandartsen KNMT.
'Het besluit is volstrekt onbegrijpelijk. Het is niet onderbouwd, patiënten willen het niet, mondhygiënisten kunnen het niet en de zorg wordt er bovendien duurder van', aldus de voorzitter. Daarbij leidt het besluit volgens hem tot nog meer verwarring over wie er wat doet in de mondzorg. 'Zo weet de patiënt helemaal niet meer waar hij aan toe is.' De KNMT 'beraadt zich op de consequenties' van de beslissing van de minister.
ANT: plannen zijn ondoordacht en onbezonnen
De Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) noemt de plannen ondoordacht en onbezonnen. Volgens de beroepsorganisatie sluit de minister de ogen voor de echte problemen in de mondzorg. 'Het door henzelf gecreëerde tekort aan tandartsen. Resultaat is een experiment waar geen patiënt in Nederland op zit te wachten: de borende mondhygiënist, die hiervoor niet is opgeleid. Kortom met een pleister op een botbreuk probeert VWS falend beleid op te lossen.'
Mondhygiënist krijgt meer verantwoordelijkheid
Donderdag werd bekend dat mondhygiënisten vanaf 2020 zelfstandig kleine gaatjes mogen boren, verdoven en röntgenfoto's maken. Nu kan dat nog alleen onder leiding van een tandarts. Het gaat in eerste instantie om een proef.
Drukte bij de tandarts
Minister Bruins wil dat tandartsen sommige taken overdragen aan mondhygiënisten. Er zijn al jaren te weinig tandartsen. Zij hebben ook steeds meer te doen, onder andere doordat ouderen minder gauw overgaan op een kunstgebit. Maar tandartsen houden bijvoorbeeld het boren van eerste gaatjes volgens de minister nog te vaak in eigen hand.
Zwaardere opleiding
Mondhygiënisten die de nieuwe, zwaardere opleiding hebben gevolgd, mogen straks maximaal vijf jaar lang op eigen gezag boren, verdoven en foto's maken. Ze zijn dan ook zelf eindverantwoordelijk en aansprakelijk.
Door het experiment kunnen tandartsen zich richten op de moeilijkere behandelingen. Als de proef goed uitpakt, maakt Bruins de nieuwe bevoegdheid voor de mondhygiënist mogelijk definitief.
Maak jouw eigen website met JouwWeb